Canlıların Ortak Özellikleri

9. sınıf biyoloji dersi canlıların ortak özellikleri

TarıkC TarıkC Ekim 19, 2021 07:57 3203

Canlıların Ortak Özellikleri

Biyoloji: Latince kökenli bir kelime olup Bios(Canlı=Yaşam) ve Logos(Bilim) kelime köklerinden gelir. Canlı varlıkları inceleyen bilim dalıdır.

Canlı: Kendine özgü genetik materyali olan ve bu genetik materyal ile protein sentezi yapabilen varlıklara canlı denir.

Biyolojinin Alt Bilim Dallarından Bazıları

Genetik: Canlıların kalıtsal özelliklerini inceler.

Anatomi: Canlıların iç yapısını inceler.

Botanik: Bitkiler âlemini inceler.

Fizyoloji: Canlılardaki sistemlerin işleyişini inceler.

Embriyoloji: Embriyonun gelişimi sırasındaki olayları inceler.

Taksonomi: Canlıların çeşitliliği ve sınıflandırılması üzerinde çalışmalar yapar.

Morfoloji: Canlıların dış yapısını inceler.

Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan ilişkilerini inceler.

Mikrobiyoloji: Mikroskobik canlıları inceler.

Sitoloji: Canlıları oluşturan hücrelerin yapısını ve görevlerini inceler.

Histoloji: Dokuları inceler.

Zooloji: Hayvanları inceler.

Biyoteknoloji: Canlı hücreleri ve mikroorganizmaları kullanarak biyolojik tekniklerle endüstri ve tıp alanında kullanmak üzere materyal üretimi.

Moleküler Biyoloji: Canlıları moleküler düzeyde inceler.

Biyoloji günümüzde aşağıdaki problemleri çözmek için uğraşmaktadır.

  • Çevre Kirliliği
  • Küresel İklim Değişikliği
  • Gıda Sıkıntısı
  • Ziraat , Tarım ve Tıp alanındaki diğer problemler.

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

1)Hücresel Yapı: Bütün canlılar hücre veya hücrelerden meydana gelmiştir. Hücre, bir canlının canlılık özelliği gösterebilen en küçük yapısal ve işlevsel birimidir. Bazı canlılar tek bir hücre ile hayatını sürdürebilirken bazı canlılar birçok hücrenin organizasyonu ile hayatlarını devam ettirirler.

Tek Hücreli Canlılar: Bazı canlılar tek bir hücreden meydana gelir ve tek bir hücre ile yaşamsal faaliyetlerinin tamamını gerçekleştirir.

Ör: Bakteriler ,Arkebakteriler, Bazı Protistalar(Amip , Öglena ,Paramesyum)v.s.

Çok Hücreli Canlılar: Bazı canlılar ise bir çok hücreden ve bu hücrelerin organizasyondan meydana gelip canlıyı(organizmayı) oluşturur.
ÖR: İnsan , Kedi , Elma , Kültür Mantarı , Ağaçlar

PROKARYOT HÜCRELER

ÖKARYOT HÜCRELER
  • DNA stoplazmada serbest halde bulunur.

  • DNA halkasaldır.

 

  • Çekirdek zarı ve çekirdekçik yoktur.

 

  • Zarla çevrili organeli yoktur.

 

  • Mitokondrisi yoktur fakat hücre zarı içeri kıvrılıp katlanarak mezozom adı verilen yapıyı oluşturur ve enerji üretimini burada gerçekleştirir.
  • DNA çekirdek içinde bulunur.

 

  • DNA doğrusaldır.

 

  • Mitokondri ve kloroplastın kendine özgü DNA’sı vardır.

 

  • Çekirdek zarı vardır.

 

  • Zar ile çevrili organelleri vardır.(Mitokondri , golgi , endoplazmik retikulum vs.)

NOT: Ribozom bütün canlı hücrelerde bulunur. Ribozom zarsız bir organeldir.

Hem prokaryot hücrelerin hem de ökaryot hücrelerin ribozomu vardır.

 

2)Beslenme: Canlılar hem enerji üretip hayatta kalmak hem de yapılarına yeni maddeler katarak büyümek için beslenirler. Böylelikle canlılıklarını devam ettirirler.